หมอเจดโพสต์เตือน สีอุจจาระบอกโรค สีไหนเสี่ยงมะเร็ง

วันนี้ (4 มี.ค. 68) นพ.เจษฎ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ รองผู้อำนวยการโรงพยาบาลมหาราช นครราชสีมา ให้ความรู้ด้านสุขภาพ โดยระบุถึง ทุกคนเคยหันสังเกตอุจจาระหลังจากทำธุระไหมอันนี้เป็นเรื่องสำคัญนะ เพราะสีของอุจจาระอาจบอกอะไรได้มากกว่าที่คิด

สีอุจจาระเปลี่ยนอาจเป็นสัญญาณจากร่างกายเกี่ยวกับสุขภาพได้ ไม่ว่าจะเป็นปัญหาจากอาหารที่เราทาน ยาที่เราใช้ หรือแม้แต่โรคบางอย่างที่ควรระวัง ซึ่งแต่ละสีบอกโรคอะไรเดี๋ยววันนี้เล่าให้ฟังนะ

1. อุจจาระสีแดงปนเลือด

อุจจาระสีแดงใครเห็นก็ต้องตกใจใช่ไหม เพราะถ้าเป็นแบบนี้บ่อย ๆ อาจมีสัญญาณเตือนอะไรบางอย่าง สีแดงสดที่เห็นอาจมาจากปัญหาในลำไส้ใหญ่ ซึ่งอาจเกิดจากโรคยอดฮิตอย่าง “ริดสีดวงทวาร” ที่เกิดจากเส้นเลือดบวมและอักเสบในบริเวณทวารหนักจนเลือดออก หรืออีกหนึ่งสาเหตุคือการอักเสบหรือบาดแผลในลำไส้ใหญ่ แต่ถ้าหากอาการนี้เกิดขึ้นซ้ำ ๆ หรือมีอาการเลือดไหลในอุจจาระบ่อย ๆ อาจเป็นสัญญาณของโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ได้ สำหรับคนที่มีประวัติครอบครัวเป็นมะเร็งลำไส้ใหญ่ยิ่งควรระวังเป็นพิเศษ ดังนั้น ถ้ามีอาการแบบนี้ควรรีบหาหมอ หรือรีบตรวจนะครับ

2. อุจจาระสีดำ

อุจจาระสีดำอาจเกิดได้จากหลายสาเหตุ หากคุณเพิ่งกินยาแก้ปวด เช่น ยาแก้ปวดกลุ่ม NSAIDs หรือยาลดกรดที่มีส่วนผสมของธาตุเหล็กหรือบิสมัท เช่น Bismuth Subsalicylate (พบได้ในยาแก้ท้องเสีย) ก็อาจทำให้สีอุจจาระเปลี่ยนเป็นสีดำได้ แต่ถ้าไม่ได้กินยาเหล่านี้และอุจจาระกลับเป็นสีดำเข้มมาก ๆ คล้ายยางมะตอย นี่แหละสัญญาณที่น่าต้องระวังเพราะอาจหมายถึงการอักเสบในกระเพาะอาหารหรือแผลในระบบทางเดินอาหาร เช่น แผลในกระเพาะอาหารหรือแผลที่ลำไส้เล็กส่วนต้น แผลเหล่านี้อาจทำให้มีเลือดไหลในระบบย่อยอาหาร ทำให้อุจจาระกลายเป็นสีดำ ดังนั้นหากมีสีดำแบบนี้เกิดขึ้นซ้ำ ๆ โดยไม่มีการกินยา ควรปรึกษาแพทย์ด่วน เพราอันนี้ก็เป็นสัญญาณของโรคมะเร็งลำไส้นะ

3. อุจจาระสีขาว / เทาอ่อน

อุจจาระสีขาวหรือสีเทาอ่อนมักจะมาจากระบบท่อน้ำดีที่อุดตัน หรือปัญหาที่เกี่ยวข้องกับตับและถุงน้ำดี เช่น ถ้าเราใช้ยาลดกรดที่มีส่วนผสมของอลูมิเนียมไฮดรอกไซด์ (เช่น ยาแก้กรดไหลย้อนบางชนิด) สีของอุจจาระอาจเปลี่ยนไปได้ แต่ถ้าพบว่าเป็นสีนี้ติดต่อกัน ควรใส่ใจเพราะอาจบ่งบอกว่ามีการอุดตันในท่อน้ำดี ซึ่งเป็นท่อที่เชื่อมต่อระหว่างตับกับถุงน้ำดี ทำให้ระบบขับถ่ายและย่อยอาหารผิดปกติไป อุจจาระที่ไม่มีสีอาจเกิดจากการที่น้ำดีไม่ไหลเข้าสู่ลำไส้เล็กเพื่อช่วยในการย่อยอาหาร ยิ่งถ้าร่วมกับอาการอื่น ๆ เช่น ตัวเหลือง ตาเหลือง ควรรีบปรึกษาแพทย์นะครับ

4. อุจจาระสีเขียว

ถ้าอุจจาระของคุณมีสีเขียว ไม่ต้องตกใจไปนะเพราะสีเขียวในอุจจาระมักมาจากอาหารที่เราทาน โดยเฉพาะผักใบเขียว เช่น ผักบุ้ง ผักโขม ซึ่งเมื่อเราทานเข้าไป ระบบย่อยอาหารจะต้องใช้เวลาในการย่อยใบผักเหล่านี้นานกว่าปกติ ถ้าร่างกายย่อยไม่สมบูรณ์จะทำให้เห็นสีเขียวในอุจจาระได้ หรืออีกหนึ่งสาเหตุคือ อาจเกิดจากการที่ระบบย่อยอาหารทำงานเร็วเกินไป เช่น ในกรณีท้องร่วง ทำให้อาหารเคลื่อนที่ผ่านลำไส้เร็วขึ้น น้ำดีที่ถูกปล่อยออกมาเพื่อช่วยย่อยไขมันจะยังไม่ได้ถูกย่อยเต็มที่ สีของน้ำดีจึงยังเป็นสีเขียวอยู่ และออกมาพร้อมกับอุจจาระ ในกรณีนี้สีเขียวอาจมาพร้อมกับลักษณะเหลวหรือมีอาการปวดท้องร่วมด้วย ซึ่งอาจหมายความถึงการติดเชื้อหรือการระคายเคืองในลำไส้นะครับ

5. อุจจาระสีเหลือง

โดยทั่วไปแล้วอุจจาระของคนที่สุขภาพดีจะมีสีน้ำตาลหรือเหลือง ซึ่งแปลว่าระบบย่อยอาหารทำงานเป็นปกติ สีนี้มาจากน้ำดีที่ตับหลั่งออกมาเพื่อช่วยย่อยอาหาร และยังเป็นสีที่บอกให้รู้ว่าระบบย่อยอาหารของเรากำลังทำงานอย่างเต็มประสิทธิภาพ แต่ถ้าอุจจาระเริ่มเป็นสีเหลืองเข้ม มีกลิ่นคาวรุนแรง อาจแปลว่าร่างกายย่อยอาหารที่มีไขมันไม่สมบูรณ์ เช่น อาหารที่มีไขมันสูงจะทำให้ระบบย่อยทำงานหนัก บางครั้งอาจเป็นสัญญาณเตือนว่าตับหรือน้ำดีของเรามีปัญหา หากอุจจาระเหลืองและมีกลิ่นคาวต่อเนื่องหลายวัน ควรเข้าปรึกษาแพทย์เพื่อตรวจดูสุขภาพของตับและถุงน้ำดีให้แน่ใจ

สุดท้ายแล้ว ลองสังเกตหลังจากทำธุระนะเพราะเป็นอีกวิธีหนึ่งที่ช่วยบอกสภาพสุขภาพของเราได้ ถ้าสีของอุจจาระผิดปกติเป็นเวลาหลายวัน หรือมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น ปวดท้อง คลื่นไส้ หรือท้องร่วง ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อความแน่ใจ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเล็ก ๆ หรือใหญ่ สุขภาพเป็นสิ่งสำคัญที่เราควรดูแลทุกวัน