วานนี้ เวลา 19.01 น. สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา เสด็จไปยังหอประชุมใหญ่ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย ทอดพระเนตรการแสดงโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ประจำปี 2567 เรื่อง รามเกียรติ์ ตอน "พระจักราวตาร" ซึ่งมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ ฯ จัดขึ้นเพื่อเฉลิมพระเกียรติ และร่วมเฉลิมฉลองเนื่องในโอกาสปีมหามงคล พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเจริญพระชนมพรรษา 6 รอบ 72 พรรษา วันที่ 28 กรกฎาคม 2567 และ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ทรงเจริญพระชนมพรรษา 92 พรรษา วันที่ 12 สิงหาคม 2567
โอกาสนี้ ทอดพระเนตรการแสดงรำถวายพระพร, วีดิทัศน์เบื้องหลังการจัดแสดงโขนรอบปฐมทัศน์ ฯ และการแสดงโขน เรื่อง รามเกียรติ์ ตอน "พระจักราวตาร" บทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช โดยตอน "พระจักราวตาร" แสดงกฤษฎาภินิหารของพระจักรา หรือพระนารายณ์ ที่อวตารลงมาเป็นพระราม เพื่อปราบปรามฝ่ายอธรรม เปรียบประดุจพระนารายณ์ หรือ พระจักราเป็นต้นราชวงศ์จักรี ที่ปกครองบ้านเมืองให้มีความสงบสุขร่มเย็น ทรงเสียสละเพื่อผดุงชาติบ้านเมือง ดับยุคเข็ญ นำชาติไทยให้ก้าวหน้าเจริญรุ่งเรืองมาจนถึงทุกวันนี้ โดยแบ่งเป็น 2 องก์ องก์ที่ 1 ประกอบด้วย 4 ฉาก ได้แก่ นารายณ์บรรทมสินธุ์, กฤษฎาภินิหารพระรามา, สำมนักขาก่อศึก และพลัดพราก ส่วนองก์ที่ 2 ประกอบด้วย 4 ฉาก ได้แก่ ทศกัณฐ์รบสดายุ, พระรามได้พล, สงคราม และเฉลิมพระเกียรติพระจักราวตาร
พระจักราวตาร ดำเนินเรื่องเริ่มจากพระอินทร์และเหล่าเทพนิกรพากันไปอัญเชิญพระนารายณ์ ขณะประทับเหนือพญาอนันตนาคราชในเกษียรสมุทรให้อวตารเพื่อปราบยุคเข็ญ พระนารายณ์เป็นพระราม เทพพาหนะและเทพอาวุธเป็นพระอนุชา พระลักษมีพระชายาเป็นนางสีดา ซึ่งเป็นต้นเหตุแห่งการรบพุ่งกับฝ่ายอธรรมคือทศกัณฐ์ และญาติวงศ์ จากนั้นได้ผูกเรื่องตัดตอนตั้งแต่พระรามเสด็จไปยกศรที่นครมิถิลา ได้นางสีดา เป็นมเหสี และดำเนินเรื่องตั้งแต่นางสำมนักขา ขนิษฐาของทศกัณฐ์มาฟ้องและยุยงจนเกิดสงคราม ขณะอยู่ในป่า ทศกัณฐ์ใช้ให้มารีศแปลงกายเป็นกวางทองมาลวงล่อ พระรามออกติดตามกวางทอง ทศกัณฐ์แปลงเป็นพระสุธรรมฤษีลอบเข้ามาลักนางสีดา พบกับนกสดายุที่ขวางทาง ทศกัณฐ์ได้พานางสีดาไปไว้ในอุทยานท้ายกรุงลงกา เป็นเหตุให้เกิดสงครามระหว่างกองทัพพระรามและทศกัณฐ์
เมื่อทอดพระเนตรการแสดงจบ พระราชทานช่อดอกไม้แก่ผู้แทนผู้เชี่ยวชาญ, ผู้แทนครูฝึกซ้อมการแสดง, ผู้แทนฝ่ายศิลป์ ฉาก และอุปกรณ์การแสดง รวมทั้งผู้แทนนักแสดง
เป็นเวลาเกือบ 2 ทศวรรษ ที่มูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ ฯ จัดการแสดงโขนเพื่ออนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรม ให้ประชาชนชาวไทยได้ชื่นชมความงดงามของศิลปะดั้งเดิมของไทยหลากหลายแขนง ทั้งการแสดงที่วิจิตรงดงาม โดยนักแสดงเยาวชนรุ่นใหม่ ที่ผ่านการคัดเลือกและฝึกซ้อมจากครูผู้เชี่ยวชาญด้านนาฏศิลป์, การบรรเลงดนตรีและขับร้องเพลงไทย, ความวิจิตรของเครื่องแต่งกายอันประณีต และฉากการแสดงที่ยิ่งใหญ่ตระการตา โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง และสมเด็จพระนางเจ้า ฯ พระบรมราชินี ทรงส่งเสริมและสนับสนุนการแสดงโขนทุกมิติ อันเป็นการธำรงนาฏศิลป์ที่ทรงคุณค่าของชาติให้คงอยู่ต่อไป
ผู้สนใจสามารถรับชมการแสดงโขนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพฯ ตอน "พระจักราวตาร" ได้ระหว่างวันที่ 7 พฤศจิกายน ถึงวันที่ 8 ธันวาคม 2567 ณ หอประชุมใหญ่ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย
