จับตา! สูตรใหม่คำนวณบำนาญประกันสังคม เกษียณได้กี่บาท

วันที่ 11 มี.ค. 2568
จับตา! สูตรใหม่คำนวณ "เงินบำนาญชราภาพ" ประกันสังคม ผู้ประกันตนม.33, 39 เกษียณได้กี่บาท 

กรณี "เงินบำนาญชราภาพ" ประกันสังคม ที่เตรียมจะผลักดันการคำนวณเงินบำนาญชราภาพสูตรใหม่ หรือ สูตรบำนาญแบบ CARE (Career-Average Revalued Earnings) กลายเป็นข้อสงสัยและคำถามว่า การคำนวณเงินบำนาญชราภาพแบบ CARE คืออะไร หากใช้สูตรนี้ "เมื่อเกษียณแล้ว ผู้ประกันตนจะได้รับเงินบำนาญชราภาพกี่บาท" วันนี้ชวนถอดสูตรคำนวณ เงื่อนไขสูตรบำนาญแบบ CARE แตกต่างจากสูตรเก่าอย่างไร ?

โดยเมื่อวันที่ 10 มี.ค.67 สำนักงานประกันสังคม ได้ออกมาชี้แจงว่า ได้ทำการศึกษา สูตรบำนาญแบบ CARE (Career-Average Revalued Earnings) หรือ "เฉลี่ยตลอดการทำงาน ปรับเป็นค่าเงินปัจจุบัน" มาตั้งแต่ปี 2563 โดยร่วมกับองค์การแรงงานระหว่างประเทศ (ILO) เพื่อมุ่งมั่นแก้ปัญหาของผู้ประกันตนมาตรา 33 ที่ย้ายมาเป็นมาตรา 39 แล้วได้เงินบำนาญชราภาพต่ำกว่าความเป็นจริง ให้สามารถดำรงชีพได้แม้อัตราเงินเฟ้อจะเปลี่ยนแปลงไป

อีกทั้ง ทำให้ผู้ประกันตนมาตรา 33 ได้รับเงินบำนาญชราภาพเพิ่มขึ้น สอดคล้องกับแผนการปรับฐานเพดานค่าจ้างปี 2569 (เพดานใหม่ 17,500 บาท จะถูกนำมาคำนวณเพิ่มบำนาญให้ทันที) และยังสร้างความมั่นคงให้กองทุนระยะยาว และเป็นธรรมต่อผู้ประกันตนทุกกลุ่มด้วย

สูตรบำนาญแบบ CARE (Career-Average Revalued Earnings) คืออะไร ?

สูตรบำนาญแบบ CARE (Career-Average Revalued Earnings) หรือ “เฉลี่ยตลอดการทำงาน ปรับเป็นค่าเงินปัจจุบัน” ซึ่งก็คือ การคิดค่าจ้างทุกเดือนที่เคยส่งสมทบ พร้อมกับปรับค่าจ้างในอดีตให้เป็นค่าปัจจุบันก่อนนำมาคำนวณ ซึ่งสูตรนี้ผู้ประกันตนก็จะส่งมากได้มาก ส่งน้อยได้ตามสัดส่วนจริง

คำนวณบำนาญชราภาพ สูตรใหม่แบบ CARE

การคำนวณเงินบำนาญชราภาพสูตรใหม่แบบ CARE จะนำเศษเดือนมาคำนวณด้วย ซึ่งสูตรเก่าจะไม่คิดเศษเดือน เช่น สูตรใหม่ส่ง 25 ปี 6 เดือน จะได้อัตราบำนาญที่ 35.75 % แทนที่จะเป็นแค่ 35% ตามสูตรเดิม

สูตรคำนวณเก่า กับ สูตรใหม่แบบ CARE แตกต่างกันอย่างไร ?

เงินบำนาญชราภาพผู้ประกันตนมาตรา 33

สูตรคำนวณเงินบำนาญชราภาพผู้ประกันตนมาตรา 33 ในปัจจุบัน

สูตรกรณีนำส่งครบ 180 เดือน
-จะได้รับ 20% ของค่าจ้างเฉลี่ย 60 เดือนสุดท้าย (ฐานเงินเดือนเฉลี่ยสูงสุด 15,000 บาท)
ตัวอย่าง: ผู้ประกันตนอายุ 55 ปี จ่ายเงินสมทบครบ 180 เดือน
มีรายได้เฉลี่ย 60 เดือนสุดท้าย 15,000 บาท
ผู้ประกันตนจะได้รับเงินบำนาญ เดือนละ 3,000 บาท

สูตรกรณีนำส่งเกิน 180 เดือน
-จะได้รับ 20% ของค่าจ้างเฉลี่ย 60 เดือนสุดท้าย (ฐานเงินเดือนเฉลี่ยสูงสุด 15,000 บาท)
และได้เพิ่ม อีก 1.5% ของทุกปี = 20% + (1.5 x จำนวนปี)
ตัวอย่าง: ผู้ประกันตนอายุ 60 ปี จ่ายเงินสมทบมาแล้ว 35 ปี (420 เดือน)
มีรายได้เฉลี่ย 60 เดือนสุดท้าย 15,000 บาท
ผู้ประกันตนจะได้รับเงินบำนาญ เดือนละ 7,500 บาท

อ่านข่าว : รับเงินบำนาญกี่บาท ปี 68 เปิดสูตรคำนวณ ได้สูงสุด 7,500

เงินบำนาญชราภาพผู้ประกันตนมาตรา 39

ผู้ประกันตนมาตรา 33 ที่ลาออกจากงานแล้วต้องการรักษาสิทธิ สามารถสมัครเป็นผู้ประกันตนมาตรา 39 ได้ โดยมีเงื่อนไขว่าต้องเป็นผู้ประกันตนมาตรา 33 มาแล้วไม่ต่ำกว่า 12 เดือน และออกจากงานไม่เกิน 6 เดือน ต้องส่งเงินเข้ากองทุนเอง 432 บาทต่อเดือน และรัฐบาลจะช่วยสมทบอีก 120 บาทต่อเดือน

สูตรคำนวณเงินบำนาญชราภาพ ผู้ประตนมาตรา 39 ในปัจจุบัน

-จะได้รับ 20%  ของค่าจ้างเฉลี่ย 60 เดือนสุดท้าย (ฐานเงินเดือนเฉลี่ยสูงสุด 4,800 บาท) หากจ่ายเกิน 180 เดือนจะเพิ่มอีกปีละ 1.5 %

จะเห็นได้ว่าสูตรเก่านี้ หากเป็นผู้ประกันตนมาตรา 33 ส่งเงินสมทบมา 20-30 ปี แต่ลาออกหรือตกงานก่อนอายุ 55 ปี แล้วไปสมัครเป็นผู้ประกันตนมาตรา 39 แทนที่จะได้เงินบำนาญชราภาพ โดยคิดจากฐานเงินเดือน 15,000 บาท ก็จะกลายเป็นคิดจากฐานเฉลี่ยสูงสุด 4,800 บาท ซึ่งนั่นก็จะทำให้ได้รับเงินบำนาญชราภาพต่อเดือนต่ำกว่าความเป็นจริง จากที่ควรจะได้ 4,000 - 5,000 บาท อาจเหลือเพียงเดือนละ 1,000 กว่าบาทเท่านั้น

สูตรใหม่แบบ CARE ผู้ประกันตนมาตรา 39 ได้เงินบำนาญชราภาพ เพิ่มขึ้น

อย่างไรก็ตาม สำหรับสูตรใหม่แบบ CARE จะไม่ใช้ฐานเงินเดือนเฉลี่ย 60 เดือนสุดท้าย แต่จะคำนวณจากฐานเงินเดือนเฉลี่ยที่ส่งจริงในมูลค่าปัจจุบัน ถึงจะลาออกจากงาน หรือตกงานก่อนอายุครบ 55 ปี แล้วไปต่อเป็นผู้ประกันตนมาตรา 39 เงินสมทบทั้ง 2 ส่วน ที่ส่งตอนเป็นผู้ประกันตนมาตรา 33 และส่งมาตรา 39 ก็จะถูกนำมาคำนวณด้วย

ตัวอย่างเช่น ผู้ประกันตนมาตรา 39  ส่งเงินสมทบทั้งหมด 25 ปี โดยส่งเงินสมทบมาตรา 33 มา 15 ปี และส่งต่อมาตรา 39 อีก 10 ปี

ถ้าสูตรเดิมคำนวณ 20% คูณด้วย 4,800 บาท จะได้เงินบำนาญที่ 960 บาท ถ้าสมทบมาเกิน 180 เดือน จะได้เพิ่มอีกปีละ 1.5% หรือ 720 บาท รวมแล้วผู้ประกันตนรายนี้ จะได้รับบำนาญอยู่ที่เดือนละ 1,680 บาท

แต่ถ้าใช้สูตรใหม่แบบ CARE จะคิดจาก 20% คูณด้วยฐานเงินเดือนเฉลี่ยส่งจริงในมูลค่าปัจจุบัน จ่ายเงินสมทบเกิน 180 เดือน ได้เพิ่มอีกปีละ 1.5% เช่นกัน รวมแล้วผู้ประกันตนมาตรา 39 รายนี้ จะได้เงินบำนาญเพิ่มขึ้นเป็นประมาณ 3,800 บาท

คำนวณบำนาญชราภาพ สูตรใหม่แบบ CARE  ผู้ประกันตนมาตรา 33 จะได้รับเงินบำนาญชราภาพกี่บาท ?

ทั้งนี้ อาจมีคำถามในกรณี ผู้ประกันตนมาตรา 33 การรับเงินบำนาญชราภาพจะเปลี่ยนไปหรือไม่ จากสูตรใหม่ในข้างตน ผู้ประกันตนมาตรา 33 จะได้รับเงินบำนาญชราภาพไม่ต่างจากสูตรเดิม แต่จะมีการปรับฐานเงินเดือนช่วงแรกที่เคยต่ำให้เป็นไปตามอัตราเงินเฟ้อตามมูลค่าปัจจุบัน

โดยล่าสุดวันนี้ (11 มี.ค.68) นางมารศรี ใจรังษี เลขาธิการสำนักงานประกันสังคม เปิดเผยผลการประชุมบอร์ดใหญ่ประกันสังคมวันนี้ โดยมีทั้งฝ่ายนายจ้าง ลูกจ้าง ฝ่ายราชการ และยังมีประธานอนุสิทธิประโยชน์ผู้ประกันตนเข้าร่วมประชุม  ซึ่งที่ประชุมมีมติเอกฉันท์ เห็นชอบในหลักการปรับสูตรคำนวณบำนาญชราภาพใหม่ให้กับผู้ประกันตนมาตรา 33 และ มาตรา 39 โดยได้สั่งการให้สำนักงานประกันสังคมกลับไปดำเนินการพิจารณาในรายละเอียดให้มีความชัดเจนเพิ่มขึ้น พร้อมขอบคุณทุกภาคส่วนที่มีส่วนเกี่ยวข้องในการผลักดันปรับสูตรคำนวณบำนาญใหม่ โดยใช้สูตร CARE คาดว่า จะทยอยมีผล พร้อมการปรับขึ้นค่าจ้างในเดือนมกราคม ปี 2569 ปีละ 100,000 คน จากปัจจุบันมีผู้ประกันตนที่ได้รับบำนาญชราภาพอยู่ที่ 800,000 คน ทั้งผู้ประกันตน มาตรา 33 และ มาตรา 39

"การดำเนินการเรื่องนี้ จะดำเนินการควบคู่ไปกับการปรับเพดานค่าจ้าง ที่มีความชัดเจนว่าจะเริ่มในวันที่ 1 มกราคม 2569 ซึ่งจะเป็นกระบวนการที่สอดรับกันพอดี" เลขาธิการสำนักงานประกันสังคม กล่าว

ข้อมูลจาก สำนักงานประกันสังคม กระทรวงแรงงาน