เด็กและผู้เยาว์ต้องมีผู้ปกครอง แต่จะตั้งกันเองไม่ได้ ต้องให้ศาลมีคำสั่งตั้ง

วันที่ 18 มิ.ย. 2566 เวลา 19:37 น.

แถลงการณ์ฉบับที่ 2 ของโรงเรียนที่ยืนยันว่า หยก เยาวชนอายุ 15 ปี ไม่มีสภาพการเป็นนักเรียน เพราะไม่มีผู้ปกครอง มามอบตัวให้อยู่ในการดูแลของโรงเรียน ตามกฎระเบียบของ สพฐ. แม้ก่อนหน้านี้จะมีการทักท้วงว่า หยก มีผู้ปกครองพาไปมอบตัว แต่ก็ไม่ใช่ผู้ปกครองโดยชอบตามกฎหมาย แล้วเด็กที่ไม่มีพ่อแม่เป็นผู้ปกครองจะทำอย่างไร ทีมข่าว 7CH News นำข้อกฎหมายมาเล่าให้ฟัง เด็กที่อายุยังไม่ถึง 20 ปีบริบูรณ์ หรือยังไม่บรรลุนิติภาวะ ถือว่าเป็นผู้เยาว์ที่ต้องอยู่ในความดูแลของผู้ปกครอง ซึ่งก็คือพ่อและแม่ กรณีที่ผู้เยาว์ไม่มีพ่อแม่ หรือพ่อแม่เสียชีวิต อาจมีความจำเป็นต้องตั้งบุคคลซึ่งบรรลุนิติภาวะแล้วเป็นผู้ปกครองขึ้นมาดูแลคุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก จนกว่าเด็กจะบรรลุนิติภาวะ เนื่องจากผู้เยาว์ยังเป็นผู้ไม่สมบูรณ์พอที่จะใช้สิทธิและปฏิบัติหน้าที่ได้โดยลำพัง อาจเป็นเหตุให้ผู้ไม่สุจริตถือโอกาสเอาเปรียบได้ แต่การแต่งตั้งผู้ปกครองก็ไม่ใช่จะตั้งและยอมรับกันเองได้ หรือแม่จะมอบให้คนอื่นมาเป็นผู้ปกครองแทนก็ไม่ได้ ต้องยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งแต่งตั้งเป็นผู้ปกครอง โดยบุคคลที่สามารถยื่นคำร้องได้ คือ 1.ญาติตามกฎหมายของเด็ก 2.อัยการ และ 3.บุคคลซึ่งพินัยกรรมระบุให้เป็นผู้ปกครอง และศาลจะมีกระบวนการสืบเสาะผู้ที่รับเป็นผู้ปกครองนั้น เพื่อไม่ให้ผู้ปกครองกลายเป็นผู้แสวงหาประโยชน์จากเด็ก ทั้งนี้ ตามหลักการศาลจะตั้งผู้ปกครองเพียงคนเดียว เพื่อสะดวกต่อการใช้สิทธิ เว้นแต่มีเหตุจำเป็น จึงตั้งหลายคนได้ กรณีพ่อหรือแม่เด็กอยู่มีชีวิตอยู่ และไม่ได้ถูกศาลถอนอำนาจปกครอง ผู้อื่นจะขอให้ศาลตั้งผู้ปกครองไม่ได้ แม้ว่าบุคคลนั้นจะเป็นผู้เลี้ยงดูเด็กมานาน ก็ไม่มีสิทธิขอตั้งเป็นผู้ปกครอง ส่วนเด็กเร่ร่อน ไร้บ้าน หรือเด็กที่ถูกทิ้งศาลอาจมีคำสั่งให้ผู้ร้องทดลองเลี้ยงดูชั่วคราวก่อนไม่เกิน 6 เดือน หรือให้สถานพินิจฯ กำกับดูแล เพื่อทำรายงานประกอบการพิจารณาคดีของศาล อย่างไรก็ตาม กฎหมายไม่ได้บังคับว่าเมื่อมีเหตุแล้วจะต้องมีการตั้งผู้ปกครองให้กับผู้เยาว์เสมอไป จะตั้งหรือไม่ตั้งก็ได้ แต่โดยเหตุผลแล้วผู้เยาว์ทุกคนน่าจะต้องมีผู้ปกครองเพื่อดูแลและคุ้มครองสวัสดิภาพ